برای تعیین فاصله خورشید نیز، آریستاکوس، یک روش هندسی را بکار برد که از نظر تئوری درست بود. اما نیاز به اندازه گیری زاویه‌هایی چنان کوچک داشت که جز با استفاده از وسایل امروزی ممکن نبود. هر چند که ارقام وی درست نبود، اما او نتیجه گرفت که خورشید حداقل باید هفت برابر بزرگتر از زمین باشد و لذا گردش خورشید به دور زمین که در آن زمان رایج بود، غیر منطقی دانست.
ستاره‌شناسان بعدی حرکات اجرام آسمانی را بر مبنای این نظریه مورد مطالعه قرار دادند که زمین ساکن است و در مرکز عالم قرار دارد. نفوذ و سلطه این نظریه تا سال ۱۵۴۳، یعنی تا زمانی که کوپرنیک کتاب خود را منتشر کرد و با پذیرش عقیده آریستاکوس، زمین را برای همیشه از مرکز جهان بودن بیرون راند، حاکم بود.
یکی دیگر از روشهایی که با آن می‌توان فاصله‌های کیهانی را محاسبه کرد، استفاده از روش اختلاف منظر است.
روش دیگر استفاده از مثلثات است. بطلیموس با استفاده از مثلثات توانست فاصله راه را از روی اختلاف منظر آن تعیین کند و نتیجه‌اش با رقم پیشین، که بوسیله هیپارکوس بدست آمده بود، تطبیق می‌کرد.
البته امروزه روشهای مختلف دیگری که خیلی دقیقتر از روشهای فوق است، فاصله خورشید از زمین بطور متوسط تقریبا، برابر ۵‚۱۴۹ میلیون کیلومتر است. این فاصله میانگین را واحد نجومی (با علامت اختصاری A.U) می‌نامند و فاصله‌های دیگر منظومه خورشیدی را با این واحد می‌سنجند.
اخترشناسی (Astronomy) علم بررسی موقعیت، تغییرات، حرکت و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پدیده‌های آسمانی از جمله ستارگان، سیارات، دنباله‌دارها، کهکشانها و پدیده‌هایی مانند شفق قطبی و تشعشعات پس زمینه‌ای فضا می‌باشد که منشاء آنها در خارج از جو زمین قرار دارد. این رشته با رشته‌هایی مانند فیزیک، شیمی و فیزیک حرکت ارتباط تنگاتنگ دارد و همچنین با رشتهٔ فضاشناسی فیزیکی (پیدایش و تکامل جهان) ارتباط نزدیکی دارد.
ادامه مطلب...
ولین کشف تایید شده مدار سیاره فراخورشیدی یک ستاره رشته اصلی معمولی در ۶اکتبر۱۹۹۵اتفاق افتاد، زمانی که میچایل مویر و دیدیر کوولز کشف یک سیاره فراخورشیدی در اطراف ستاره ۵۱ پگاسی را اعلام کردند. از ۴۱۵سیاره فرا خورشیدی کشف شده در دسامبر ۲۰۰۹بیشتر آنها جرمی در حد مشتری و یا بزرگتر از آن دارند، اگرچه محدوده جرم آنها از جرم‌هایی کمتر ازجرم عطارد و در بسیاریی اوقات تامشتری مشاهده شده‌است. تا حالا کوچکترین سیاره فراخورشیدی یافت شده، در مدار تپ اختر (بقایای ستاره‌ای سوزان) کشف شده‌است مثل پی. اس. ار. بی۱۲۵۷+۱۲. آنجا تقریبا ده سیاره فراخورشیدی یافت شده با جرمی بین۱۰تا۲۰ برابر زمین وجود دارد، مثل مدار ستاره‌های ام. یو. آریا،۵۵کانسری و جی. جی۴۳۶. این سیاره‌ها به «نپتونیهاً معروف شده‌اند، به خاطر اینکه آنها تقریبا به جرم سیاره‌ای آن نزدیک هستند (۱۷ برابر زمین). دسته بندی جدید دیگری وجود دارد که»ابر زمین" نامیده می‌شوندواحتمالا سیاره‌هایی خاکی با اندازه‌ای خیلی بزرگتر از زمین اما کوچکتر از نپتون یا اورانوس می‌باشند. تا این تاریخ شش ابر زمین محتمل یافت شده‌است:گلیس۸۷۶دی، که تقریبا شش برابر جرم زمین است، ا. جی. ال. ای-۲۰۰۵-بی. ال. جی-۳۹۰ال. بی و ام. ا. ا-۲۰۰۷-بی. ال. جی-۱۹۲ال-بی، جهانی پوشیده از یخ که توسط میدان‌های گرانشی منحرفی ضعیف کشف شده‌است، سی. ا. ار. ا. تی-ای. ایکس-ا۷بی، یک سیاره با قطری در حدود ۱٫۷ برابر زمین(کوچکترین ابر زمین اندازه گیری شده تا کنون)اما با فاصله مداری فقط۰۲. آ. یو، به این معنی که احتمالا سطح گداخته‌ای با درجه حرارت ۱۰۰۰تا۱۵۰۰درجه سانتیگراد دارد، و دو سیاره در مدار نزدیک کوتوله قرمزگلیس۵۸۱، گلیس۵۸۱دی که جرمی در حدود۷٫۷برابر جرم زمین دارد، درحالی که گلیس۵۸۱سی جرمی۵برابر جرم زمین دارد و در ابتدا تصور می‌شد اولین سیاره خاکی پیدا شده باشد که در محدوده‌ای قابل سکونت از ستاره یافت شده‌است. اگرچه جزییات مطالعات بیشتر نشان می‌دهد که آن برای قابل سکونت بودن، کمی بیش از حد به ستاره اش نزدیک می‌باشد و اینکه هر چند تصور می‌شود سیاره دورتر در منظومه، گلیس۵۸۱دی، بسیا ر سردتر از زمین است، می‌تواند توان بالقوه‌ای برای قابل سکونت بودن باشد اگر اتمسفر آن گازهای گلخانه‌ای کافی داشته باشند.
ادامه مطلب...
ستارگان :
ستارگان گویهای بزرگی از گاز بسیار گرم هستند که بواسطه نورشان می‌درخشند.
در سطح دمای آنها هزاران درجه است و در داخل دمایشان بسیار بیشتر است. در این دماها ماده نمی‌تواند به صورتهای جامد یا مایع وجود داشته باشد. گازهایی که ستارگان را تشکیل می‌دهند بسیار غلیظتر از گازهایی هستند که معمولا بر سطح زمین وجود دارند. چگالی فوق العاده زیاد آنها در نتیجه فشارهای عظیمی است که در درون آنها وجود دارد. ستارگان در فضا حرکت می‌کنند، اما حرکت آنها به آسانی مشهود نیست. در یک سال هیچ تغییری را در وضعیت نسبی آنها نمی‌توان ردیابی کرد، حتی در هزار سال نیز حرکت قابل ملاحظه‌ای در آنها مشهود نمی‌افتد.
این ثبات ظاهری در نتیجه فاصله عظیمی است که میان ما و آنها وجود دارد. با این فواصل چندین هزار سال طول خواهد کشید تا تغییر قابل ملاحظه‌ای در نقش ستارگان پدید آید. این ثبات ظاهری مکان ستارگان موجب شده است که نام متداول (ثوابت) به آنها اطلاق شود. اختر فیزیکدانان بر این باورند که در بعضی کهکشانها ، از جمله کهکشان راه شیری ، ستارگان نوزاد بسیاری در حال تولد هستند، افزون بر آن که پژوهشگران اظهار می‌دارند تکامل ، تخریب و محصول نهایی یک ستاره ، به جرم آن بستگی دارد. در واقع سرنوشت نهایی ستاره که تا چه مرحله‌ای از پیشرفت خواهد رسید با جرم ستاره ارتباط مستقیم دارد.
ادامه مطلب...
سیارک، سياره كوچكي است كه به دور خورشيد مي چرخد.
•اكثر سيارك ها در فاصله ي بين مريخ و مشتري قرار گرفته اند و بزرگترين آنها ”سيريز“ نام دارد كه قطري برابر 1000 كيلومتر دارد اما سيارك هاي ديگر معمولاً خيلي كوچكتر هستند.
• تصور مي شود بيشتر سيارك ها به اين صورت شكل گرفته اند كه ذرات گرد و غبار موجود در يك ابر بزرگ در حال چرخش به دور خورشيد به هم پيوسته اند و توده هايي كوچك را بوجود آورده اند و اين توده ها نيز به هم پيوسته اند و اجرام بزرگتر(سيارك ها) را بوجود آورده اند
در ستاره‌شناسی به یک سیارک یا شهابوار که وارد جو زمین می‌شود شَهاب یا شَخانه می‌گویند. به خط درخشانی که بر اثر ورود شهابوار یا حرکت آن در جو ایجاد می‌شود شهاب ثاقِب گفته می‌شود. واژه شهاب عربی و شخانه فارسی است.
قطعه‌های صخره با فلز که در فضا شناورند شهابوار (Meteoroid) نام دارند، زمانی که این قطعات وارد جو یک سیاره بشوند شهاب (Meteor) نامیده می‌شوند و زمانی که به سطح سیاره برخورد کنند شهابسنگ (Meteorite) نام می‌گیرند. گوی آتشینی که به هنگام گذر یک شهاب از جو پدید می‌آید اصطلاحاً آذرگوی نامیده می‌شود.
شهابسنگ (آذرگوی) ها اجرام بزرگی‌اند که بیشتراز سنگ و فلز تشکیل شده‌اند. این اجرام هنگامی که وارد جو زمین می‌شوند بدلیل قطر زیادشان (۵۰-۱۰۰متر) از جو می‌گذرند و دهانه‌ها و عوارض گوناگونی را از خود بر جای می‌گذارند. برای نمونه دهانه بارینجر در آریزونا و دهانه وردفورت در آفریقای جنوبی.
ادامه مطلب...
اولین کشف تایید شده مدار سیاره فراخورشیدی یک ستاره رشته اصلی معمولی در ۶اکتبر۱۹۹۵اتفاق افتاد، زمانی که میچایل مویر و دیدیر کوولز کشف یک سیاره فراخورشیدی در اطراف ستاره ۵۱ پگاسی را اعلام کردند. از ۴۱۵سیاره فرا خورشیدی کشف شده در دسامبر ۲۰۰۹بیشتر آنها جرمی در حد مشتری و یا بزرگتر از آن دارند، اگرچه محدوده جرم آنها از جرم‌هایی کمتر ازجرم عطارد و در بسیاریی اوقات تامشتری مشاهده شده‌است. تا حالا کوچکترین سیاره فراخورشیدی یافت شده، در مدار تپ اختر (بقایای ستاره‌ای سوزان) کشف شده‌است مثل پی. اس. ار. بی۱۲۵۷+۱۲. آنجا تقریبا ده سیاره فراخورشیدی یافت شده با جرمی بین۱۰تا۲۰ برابر زمین وجود دارد، مثل مدار ستاره‌های ام. یو. آریا،۵۵کانسری و جی. جی۴۳۶. این سیاره‌ها به «نپتونیهاً معروف شده‌اند، به خاطر اینکه آنها تقریبا به جرم سیاره‌ای آن نزدیک هستند (۱۷ برابر زمین). دسته بندی جدید دیگری وجود دارد که»ابر زمین" نامیده می‌شوندواحتمالا سیاره‌هایی خاکی با اندازه‌ای خیلی بزرگتر از زمین اما کوچکتر از نپتون یا اورانوس می‌باشند. تا این تاریخ شش ابر زمین محتمل یافت شده‌است:گلیس۸۷۶دی، که تقریبا شش برابر جرم زمین است، ا. جی. ال. ای-۲۰۰۵-بی. ال. جی-۳۹۰ال. بی و ام. ا. ا-۲۰۰۷-بی. ال. جی-۱۹۲ال-بی، جهانی پوشیده از یخ که توسط میدان‌های گرانشی منحرفی ضعیف کشف شده‌است، سی. ا. ار. ا. تی-ای. ایکس-ا۷بی، یک سیاره با قطری در حدود ۱٫۷ برابر زمین(کوچکترین ابر زمین اندازه گیری شده تا کنون)اما با فاصله مداری فقط۰۲. آ. یو، به این معنی که احتمالا سطح گداخته‌ای با درجه حرارت ۱۰۰۰تا۱۵۰۰درجه سانتیگراد دارد، و دو سیاره در مدار نزدیک کوتوله قرمزگلیس۵۸۱، گلیس۵۸۱دی که جرمی در حدود۷٫۷برابر جرم زمین دارد، درحالی که گلیس۵۸۱سی جرمی۵برابر جرم زمین دارد و در ابتدا تصور می‌شد اولین سیاره خاکی پیدا شده باشد که در محدوده‌ای قابل سکونت از ستاره یافت شده‌است. اگرچه جزییات مطالعات بیشتر نشان می‌دهد که آن برای قابل سکونت بودن، کمی بیش از حد به ستاره اش نزدیک می‌باشد و اینکه هر چند تصور می‌شود سیاره دورتر در منظومه، گلیس۵۸۱دی، بسیا ر سردتر از زمین است، می‌تواند توان بالقوه‌ای برای قابل سکونت بودن باشد اگر اتمسفر آن گازهای گلخانه‌ای کافی داشته باشند.
ادامه مطلب...
نپتون یکی از دو سیاره ایست که از زمین بدون تلسکوپ دیده نمی شوند. سیاره دیگر پلوتو است. فاصله نپتون از خورشید 30 برابر فاصله زمین از خورشید می باشد. گرچه پلوتو در مداری دورتر از مدار نپتون به دور خورشید در گردش است اما در هر 248 سال یکبار، پلوتو به مدت بیست سال وارد مدار نپتون می شود و در این دوران فاصله اش از خورشید ،نسبت به فاصله نپتون از خورشید، کمتر می گردد. آخرین باری که پلوتو از مدار نپتون گذشت از 23 ژانویه 1979 تا 11 فوریه 1999 بود.
ادامه مطلب...
اورانوس/ˈjʊərənəsیاjʊˈreɪnəs/دراسطورهای یونان(οὐρανός) ، خدای آسمان و معادل پارسی سره آن آهوره هفتمین سیاره از نظر نزدیکی به خورشید وچهارمین سیاره از نظر اندازه و سومین سیاره از نظر جرم است. اورانوس هرسال و 7 روز یک بار به دور خورشید می‌گردد و همچنین هر 10 ساعت و 48 دقیقه یک دور به دور خودش می‌چرخد. اورانوس دارای ۵ ماه به نام‌های میراندا، آریل، آمبریل، تیتانیا و ابرون است. این سیاره را ویلیام هرشل در سال ۱۷۸۱ میلادی کشف کرد.
ادامه مطلب...
زحل:سیاره زیبایی ها
زحل بعد از سیاره مشتری بزرگترین و زیباترین سیاره در منظومه شمسی می باشد. این سیاره دارای هفت حلقه مسطح به دور خود است. این هفت حلقه در واقع شامل تعداد زیادی حلقه های باریک که با ذرات یخی درست شده اند، می باشند.
این حلقه ها زحل را به یکی از زیباترین اجرام آسمان در منظومه شمسی تبدیل کرده اند. به جز زحل، سیارات مشتری، نپتون و اورانوس نیز دارای حلقه هایی می باشند که نسبت به حلقه های زحل بسیار کم نورترند.
ادامه مطلب...
مریخ(عربی) یا بهرام (فارسی)چهارمین سیاره منظومه شمسی و آخرین سیاره سنگی است که بر گرد خورشید می چرخد. در طول تاریخ بشر همواره این سیاره در کانون توجهات نجومی بوده است. برای مثال بابلیان قدیم حرکات این نور قرمزسرگردان آسمان شب را دنبال کردند و نام nargel یا نام خدای جنگ را برآن گذاشتند.در همان زمان رومی ها بخاطر گرامیداشت خدای جنگشان اسم کنونی آنرا انتخاب کردند. یونانی ها نیز این سیاره را آرس که بیانگر خدای جنگ آنان است می نامیدند. این سیاره نزد کسانی که به آسمان می نگریستند مظهر جنگ و خون بود.
ادامه مطلب...
دومین سیاره منظومه شمسی بعد از تیر٬ سیاره زهره (عربی)یا ناهید(فارسی) است.بعد از ماه و خورشید پرنورترین جسم آسمانی است وهر از چند گاهی نظر مردم را به خود جلب می کند.ونوس که معادل لاتین زهره است به معنای الهه زیبایی وعشق است.یونانیها آنرا آفرودیت وبابلیها آنرا ایشتار می نامیدند.این سیاره 1600 سال قبل از میلاد هم شناخته شده بوده وظاهرا" اقوام مایا آنرادر روز هم رصد می کرده اند.
بقیه در ادامه مطلب...
ادامه مطلب...
اولین،کوچکترین ونزدیکترین سیاره به خورشید سیاره تیر یا عطارد(عربی) است.از میان 5 سیاره قابل مشاهده با چشم غیر مسلح مشاهده آن بدلیل نزدیکی به خورشید وتحت تاثیر قرار گرفتن نور آن بسیار مشکل است.فاصله زاویه ای میان تیر وخورشید در بیشترین مقدار تنها به ۳/۲۸درجه می رسد.بهمین دلیل مشاهده آن با چشم غیرمسلح فقط به دقایق نخستین غروب خورشید ویا دقایقی پیش از طلوع خورشید منحصر می گردد.
بقیه مقاله در ادامه مطلب:
ادامه مطلب...
هاله (جو بیرونی) خورشید حاوی ذراتی است که انرژی کافی برای فرار از جاذبه خورشید را دارند. این ذرات بصورت مارپیچی با سرعتی معادل900 کیلومتر ) در ثانیه از خورشید دور شده و باد خورشیدی را بوجود می‌آورند. این ذرات در همان مسیرهای میدان مغناطیسی خورشید حرکت می‌کنند و از آنجا که دارای بار الکتریکی هستند، منظومه شمسی را پر از جریانات الکتریکی می‌کنند. ناحیه فعالیتهای خورشیدی ، هلیوسفر
دانشمندان قرن نوزدهم ، خورشید را سرچشمه جویباری از ذرات ابر گونه‌ای که در فضای بین سیارات روان است.روان است، می‌پنداشتند و بر این اعتقاد بودند که پدیده‌هائی چون فروغهای قطبی و توفانهای مغناطیسی زبانه حلقوی در شکل پایین ، خطوط میدان مغناطیسی ، دو لکه خورشیدی را به هم متصل کرده است. در سال 1973 ، یک زبانه خورشیدی (سمت چپ تصویر) 000/588 کیلومتر (365.000 مایل) از سطح خورشید را پوشاند. اغلب فعالیتهای شدید خورشید در نزدیکی لکه‌های خورشیدی رخ می‌دهند. شعله‌های خورشیدی ، جرخه‌هایی از انرژی هستند که عمر چند ساعته دارند، این شعله‌ها هنگامی بوجود می‌آیند که مقدار زیادی انرژی مغناطیسی بطور ناگهانی آزاد شود. زبانه‌های خورشیدی ، فوارانهایی از گاز مشتعل هستند که ممکن است صدها هزار کیلومتر در فضا پیش بروند. .خورشید ستاره‌ای است از ستارگان رشته اصلی که 5 میلیارد سال از عمرش می‌گذرد. این ستاره کروی شکل بوده و عمدتا از گازهای هیدروژن وهلیوم
تصادم کهکشانها
بیشتر کهکشانها از کهکشانهای همسایه خود صد هزار سال نوری فاصله دارند. به هر حال، بعضی از کهکشانها تا اندازه‌ای به یکدیگر نزدیک می‌شوند که نیروی جاذبه دو طرفه آنها اشیاء موجود در کهکشانها دیگر را به اطراف خود می‌کشد و این امر باعث بوجود آمدن توده‌هایی به نام دنباله‌های کشندی می‌گردد، که این دنباله‌ها مانند پلی کهکشانها را به یکدیگر وصل می‌نمایند. نزدیکی بیش از حد کهکشانها ممکن است، توأم با تصادم آنها گردیده و به دنبال این عمل یک تغییر شکل بنیادی در شکل ظاهری آنها صورت پذیرد
کهکشانهای رادیویی
تمامی کهکشانها ، موج رادیویی ، نور قابل رویت و انواع تشعشع از خودشان تولید می‌نمایند. انرژی رادیویی یک کهکشان رادیویی خیلی متراکمتر از انرژی کهکشانهای معمولی است. این انرژی از دو قطعه خیلی بزرگ ، یا ابرهای عظیم الجثه متشکل از ذرات در حال دور روشن از کهکشانها تشتشع می‌یابند.
این ابرهای عظیم از فورانهای گازی که از مرکز کهکشان با سرعتی معادل یک پنجم سرعت نور خارج می‌شوند، در آسمان شکل می‌گیرند. به نظر می‌رسد که فوران این انرژی عظیم توسط یک حلقه پیوستگی صورت میگیرد که یک حفره سیاه خیلی متراکم را در بر میگیرد و در مرکز کهکشان واقع است. از هر یک میلیون کهکشان فقط یکی از آنها یک کهکشان رادیویی است.
کهکشانهای فعال و غیر عادی
از تمام کهکشانها میزان معینی تشعشع الکترومغناطیسی ساطع می‌شود. برخی کهکشانها ، به طرز غیر عادی ، مقادیر زیادی تشعشع تابش می‌کنند. این کهکشانها ، کهکشانهای فعال نامیده می‌شوند. انرزی آنها از منبعی با جرم بسیار زیاد اما به هم فشرده که در مرکز کهکشان فعال قرار دارد تأمین می‌شود.
انرژی اغلب به صورت اشعه ایکس موج رادیدیی ونوراست و میزان انرژی آزاد شده به قدری زیاد است که نمی‌توان تصور کرد ستاره‌ها آنرا بوجود آورده باشند. ستاره شناسان بر این عقیده اند که تنها جسمی که قادر است این مقدار انرژی را ازاد کند یک حفره سیاه فوق العاده پر جرم است. بنابر این، علت اینکه برخی کهکشانها از جمله کهکشان خودمان انرژی نسبتا کمی آزاد می‌کنند این است که حفره سیاه مرکزی کوچکی را در میان گرفته‌اند.
کهکشان مارپیچی میله ای
یک کهکشان مارپیچی میله‌ای دارای یک هسته برآمدگی مرکزی کشیده شده و میله‌ای شکل است. همزمان با چرخش هسته اینطور به نظر می‌رسد که در هر سوی هسته یک بازو نیز می‌چرخد. برخی ستاره شناسان عقیده دارند کهکشان راه شیری نیز یک کهکشان مارپیچی میله‌ای است. شکل کهکشانهای مارپیچی و کهکشانهای مارپیچی میله‌ای متغیر است.
از کهکشانهای با برآمدگیهای مرکزی بزرگ با بازوهای نه چندان بهم پیوسته تا کهکشانهای با برآمدگیهای مرکزی کوچک و بازوهای آزاد. گر چه کهکشانهای مارپیچی و مارپیچی میله‌ای پیش از این به عنوان دو نوع کهکشان متفاوت طبقه بندی می‌شدند، ولی امروزه ستاره شناسان آنها را مشابه می‌دانند.
کهکشانهای مار پیچی
کهکشانهای مارپیچی دارای بازوهایی هستند که شکلی مارپیچی در اطراف بر آمدگی مرکزی یا هسته ، قرصی ایجاد می‌کنند که چرخش هسته با چرخش بازوهای آن همراه می‌شود. جوانترین ستاره‌های کهکشانهای مارپیچی در بازوهای کم توده یافت می‌شوند و ستاره‌های کهن اکثرا در هسته متراکم قرار دارند. کهنترین ستاره‌ها در هاله‌های کروی پراکنده قرار دارند و اطراف قرص کهکشانی را فرا گرفته‌اند. بازوهای مذکور همچنین دارای غبار و گاز فراوانی هستند که منجر به تشکیل ستاره‌های جدید می‌شود.
کهکشان بیضوی
کهکشانهای نامنظم هیچ شکل یا ساختار منظمی ندارند، آنها دارای جرم بیشتری از کهکشانهای دیگر هستند و بیشتر ستاره های موجود در آنها دارای طول عمر کم و درخشان می‌باشند. با وجود اینکه بسیاری از کهکشانهای نا منظم در بر گیرنده نواحی تابان گازی هستند که ستاره‌ها در آنها شکل می‌گیرند، بیشتر گاز میان ستاره ای کهکشانها بایستی متراکم شوند تا ستاره‌های جدیدی بوجود آورند. حدود 5% از هزار کهکشان درخشان را کهکشانهای نا منظم تشکیل می‌دهند. این در حالی است که یک چهارم کهکشانهای شناخته شده نیز کهکشانهای نامنظم هستند.
تبادل لینک هوشمند 
آمار
وب سایت:
